آشنايي و تست قطعات ظاهري در گوشي موبايل

تست سلامت و صحت كارآيي و كاركرد قطعات از اصول اوليه تعميرات مي‌باشد لذا آشنايي و تست قطعات جهت تعويض و عيب‌يابي براي يك تعميركار ضروري است. در اينجا به صورت خلاصه و ساده تك‌تك قطعات اصلي بكار رفته در موبايل مورد شناخت و بازبيني قرار مي‌گيرد.
اين قطعات شامل: مقاومت- خازن- سلف- ديود- LED- ترانزيستور- ميكروفون- بلندگو- بازر زنگ- ويبراتور- رگولاتور- باتري بكاپ - كليد پاور- آنتن و... مي‌باشد.

منبع: اندرويدي ها

mp3 player بدون سيم

توضيحات

مجموعه جديد نرم افزار و بازي هاي اندرويد

توضيحات

مجموعه نرم افزار ، تم ، بازي ، زنگ موبايل ايفون

توضيحات

 مجموعه نرم افزاري سوني اريكسون 2012

توضيحات

مجموعه نرم افزاري نوكيا 2012

توضيحات

مقاومت (Resistor)

مقاومت را در نقشه‌ها باعلامت و يا مشخص نموده و كنار آن حرف R را كه معرف رزيستانس (مقاومت) مي‌باشد مي‌نويسند.
اين قطعه در مدار سر راه الكترون‌ها قرار مي‌گيرد و باعث مي‌شود الكترونهاي كمتري عبور كند به عبارتي در مقابل عبور الكترون‌ها از خود مقاومت نشان مي‌دهد به همين خاطر به نام مقاومت موسوم شده است.
به طور كلي وظيفة مقاومت‌ها كم كردن ولتاژ و جريان مي‌باشد البته بعضي از مقاومت‌ها به عنوان فيوز در مدار مورد استفاده قرار مي‌گيرند كه به مقاومت فيوزي معروفند.
مقاومت‌ها در موبايل به رنگ‌هاي مشكي آبي و سبز يافت مي‌شوند. مقاومت‌هاي فيوزي موبايل نيز به رنگ مشكي و كمي بزرگتر از سري مقاومت‌هاي معمولي و به لحاظ ارتفاع كمي پائين‌تر از بقيه مقاومت‌ها هستند اين نوع مقاومت از يك سيم بسيار باريك كه در صورت عبور جريان زياد مي‌سوزد تشكيل شده است رنج مقاومت فيوزي معمولاً پائين است.
مثلاً مقاومت فيوزي مدار شارژ در نوكيا R22 است كه 22/0 اهم مي‌باشد.
شكل ظاهري انواع ديود در برد

تست مقاومت

جهت تست مقاومت‌ها از مولتي‌متر ديجيتال استفاده مي‌شود. سلكتور مولتي‌متر ديجيتال را بر روي رنج 200 تا k 200 اهم تنظيم كرده و از مولتي‌متر به عنوان اهمتر استفاده مي‌كنيم سپس دو سر پراپ اهمتر را بر روي دو پايه مقاومت قرار داده مقدار اهم نشان داده شده را يادداشت كرده حال دو سر پراپ را عوض كرده و اهم مقاومت را گرفته چنانچه مقدار اهم نمايشي از هر دو طرف يكسان باشد مقاومت سالم است در غير اينصورت مقاومت مورد نظر معيوب است و مي‌بايست تعويض شود. اين قطعه توسط هيتر قابل تعويض مي‌باشد.

خازن (Capacitor)

خازن‌ها با حرف C (كپسيتور) و علامت اختصاري در نقشه‌ها مشخص مي‌شوند.
خازن‌ها در موبايل به جهت:
1- ذخيره كردن جريان يا ولتاژ 2- محافظت قطعات ديگر 3- نويز گير 4- فيلتر و.... مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
خازن‌هاي بكار رفته در موبايل معمولاً از دو نوع سراميكي و يا تانتاليومي مي‌باشند خازن ها بر روي برد موبايل به رنگ‌هاي زرد، قهوه‌اي كم‌رنگ، قرمز پررنگ و خاكستري يافت مي‌شوند.
خازن‌هاي قهوه‌اي رنگ يا قرمز پررنگ از نوع سراميكي مي باشند كه قطب ندارند (پاية مثبت و منفي ندارند) خازن‌هاي زرد رنگ كه با يك نوار قهوه‌اي مشاهده مي‌شود از نوع تانتاليومي مي‌باشند اين نوع خازن داراي قطب مثبت و منفي مي‌باشد كه نوار قهوه‌اي رنگ معرف قطب مثبت خازن مي‌باشد.
* در سري گوشي‌هاي سامسونگ خازن تانتاليومي قرمزرنگ مي‌باشد كه پاية مثبت آن بوسيلة زائده‌اي مشخص شده است.
شكل ظاهري انواع خازن در برد موبايل:

تست خازن سراميكي

با استفاده از مولتي‌متر، سلكتور مولتي متر را بر روي تست بازر (بوق) قرار داده سپس پراپهاي مولتي‌متر را به دو سر پايه‌هاي خازن (فرقي ندارد) قرار داده در صورتيكه بوق نزند خازن سالم است.
تست خازن تانتاليومي
جهت تست اين نوع خازن‌ها مولتي‌متر را بر روي رنج تست بازر (بوق) قرار داده سپس پراپ مثبت (قرمز) و پراپ منفي (مشكي) مولتي‌متر را به پايه‌هاي مثبت و منفي خازن مي‌زنيم در صورت سلامت خازن ابتدا عدد 1 را نشان داده و رو به افزايش مي‌رود پس از مدت كوتاهي مجدد بر روي عدد 1 قفل مي‌شود.
(در واقع اين تست بر اساس شارژ و دشارژ خازن انجام ميشود.)
توجه: چنانچه در تست خازن تانتاليومي عدد نمايش داده شده بر روي عدد 1 قفل شود خازن خراب است و بايد تعويض شود. خرابي اين خازن‌ها
نكته: از آنجائيكه بيشتر خازن هاي تانتاليومي در مدارات به عنوان نويزگير و فيلتر استفاده مي‌شوند (مثلاً در مدارات پاور و صوت) خرابي اين خازن‌ها باعث ايجاد نويز در اسپيكر و يا ميكروفن هنگام مكالمه ميشودكه مي‌بايست تعويض شوند.

سلف (Self)

اين قطعه با حرف L و علامت در نقشه نمايش داده مي‌شود.
سلف در واقع يك نوع سيم پيچ است كه در مدارات موبايل به جهت محافظت مدار در برابر ولتاژ و جريان زياد و در مدارات فيلتر و نويزگير استفاده مي‌شود. بايد توجه داشت كه عبور جريان زياد باعث قطع سلف مي‌شود.
اين قطعه نيز به عنوان عاملي مقاوم در برابر نوسانات شديد جريان و ولتاژ در مداراتي همانند مدار شارژ، مدار پاور و... استفاده مي‌شود.
سلف‌ها بر روي مادربرد موبايل به يكي از سه رنگ مشكي- آبي و سفيد يافت مي‌شوند.

تست سلف

جهت تست سلف مي‌توان سلكتور مولتي‌متر را بر روي تست بازر (بوق) قرار داد. حال چنانچه دو سر پراپ مولتي‌متر را به دو سر پايه‌هاي سلف قرار دهيد مي‌بايست صداي بوق شنيده شود به عبارتي سلف هدايت كند و راه بدهد. در غير اينصورت سلف خراب است و مي‌بايست تعويض شود.

ديود (Diode)

قطعه‌ايست دو پايه داراي پاية مثبت و منفي، پاية مثبت آند و پاية منفي كاتد ناميده مي‌شود.
ديودها به رنگ مشكي و كمي بزرگتر از مقاومت در مدارات موبايل يافت مي‌شوند. همانطور كه گفته شد ديودها به عنوان قطعة قطب‌دار داراي پاية مثبت آند و پاية منفي كاتد مي‌باشند كه پاية كاتد بوسيلة نوار سفيد رنگي مشخص شده است.
ديودها در سيستم موبايل بسته به نوعشان به عنوان :
يكسوساز،سوئيچ وكليد،تثبيت كننده ولتاژ، رفع نوسانات ولتاژ،محافظ قطعات ديگر در برابر جريان و ولتاژ بالا و ... استفاده مي شوند.
انواع مختلفي از ديودها مثل: ديود معمولي (يكسوساز)، ديودهاي محافظ (بسته ديودي 5 پايه)، ديود نوراني (LED) ، ديود خازني (واريكاپ) ، ديود زنر (ديود تثبيت كنندة ولتاژ) ، ديود شاتكي( سوييچ) و... در مدارات موبايل كاربرد دارند.

تست ديود

مولتي‌متر ديجيتال رنجي براي تست ديود دارد كافيست پراپ‌هاي مولتي‌متر را به دو پاية ديود متصل كنيد از يك طرف عددي مابين 1000 تا 100 نمايش داده مي‌شود و از طرف ديگر با تعويض پراپ‌هاي مولتي‌متر نمايش عدد نداريم و عدد 1 روي LCD مولتي‌متر نمايان مي‌شود به عبارتي در تست ديود پايه‌هاي ديود از يك طرف هدايت مي‌كند و از طرف ديگر هدايت نمي‌كند.

انواع ديود :

1-ديود معمولي:
به عنوان يكسوكننده و مبدل ولتاژ در مدارات تغذيه و پاور موبايل استفاده مي شود و با علامت اختصاري D در نقشه هاي موبايل مشخص مي شود.

2-ديود زنر:
ديود زنر به عنوان تثبيت كننده ولتاژ همچنين به عنوان يك قطعه محافظ در برابر جريان و ولتاژ بالا در مدارات شارژ، تغذيه ، پاور، اسپيكر ، ميكروفن ، صفحه كليدو... مورد استفاده مي‌باشد.
مشخصة ديود زنر به صورت ولتاژ بر روي آن ثبت شده است شكل ظاهري ديود زنر به شكل ديود معمولي است و بيشتر از نوع شيشه‌اي مي‌باشد و در نقشه ها و مدارات با علامت اختصاري ZD مشخص مي شود.
ديود زنر در مدارات موبايل به عنوان رگولاتور ولتاژ نيز استفاده مي شوند
بايد توجه داشت كه اين نوع ديود‌ها در مدار به صورت معكوس بسته مي‌شوند ديود‌هاي زنر در مدارات موبايل به صورت تكي و يا چندتايي (بسته ديودي) يافت مي‌شوند.
تست ديود زنر مانند ديود معمولي است (از يك طرف هدايت مي‌كند و از طرف ديگر هدايت نمي‌كند)
3-ديود نوراني (LED)
ديود نوراني يا LED كه در صورت رسيدن ولتاژ به پايه‌هاي آن از خود نور ساطع مي‌كند. LED همانند ديود يك المان دو پايه است كه داراي پاية مثبت (آند) و پاية منفي (كاتد) مي‌باشد لذا تشخيص پايه‌ها در هنگام تعويض الزامي است و چنانچه در هنگام نصب و تعويض دقت نشود و LED بلعكس نصب شود روشن نمي‌شود و در مواردي باعث سوختن LED مي‌شود.
در اكثر LEDها، پاية مثبت (آند) توسط سوراخي كه روي LED وجود دارد قابل شناسايي است البته بوسيلة مولتي‌متر نيز مي‌توان پايه‌هاي LED را بر روي برد گوشي از هم تشخيص داد براي اين كار چنانچه، سلكتور مولتي‌متر را بر روي تست بازر قرار دهيد و يك پراپ را به منفي باتري زده و پراپ ديگر را به يكي از پايه‌هاي LED بزنيد در صورتي كه صداي بوق شنيده شد (راه داد) آن پايه، پاية منفي و كاتد مي‌باشد.
از LEDها در دستگاه موبايل جهت روشن نمودن صفحه كليد و نور مورد نياز LCD كه اصطلاحاً به نور پس‌زمينه (Back Light) موسوم مي‌باشد استفاده مي‌شود.
LEDها در رنگ‌هاي مختلف: قرمز، نارجي، آبي، سبز و... موجود مي‌باشند.
* نحوة تعويض LEDها در دستگاه موبايل بوسيلة هيتر و نصب آن بوسيلة سيستم قلع كاري (لحيم) مي‌باشد. البته بايد توجه داشت كه LEDها نسبت به حرارت حساسند و نبايد هيتر را مستقيماً و از فاصلة نزديك بر روي LED حرارت داد. مناسب‌تر است از فاصلة دور و يا از زير به LED حرارت داده شود تا نسوزد.
* در بعضي از سري گوشي‌ها، براي روشنايي صفحه كليد يا LCD از يك مجموعة LED بصورت كابل نواري سفيد رنگ استفاده شده است در اين حالت چنانچه گوشي آبديدگي پيدا كند اين LEDها عمل نخواهد كرد و نور پس‌زمينه نخواهيم داشت.
* البته LEDها براي فعال شدن نياز به يك آي‌سي درايور دارند كه بعضاً خرابي اين آي‌سي باعث عدم روشن شدن LEDها مي‌شود.
* در يك سري از گوشي‌ها به جاي استفاده از LED به عنوان نور پس‌زمينه از صفحات فسفري (نئون) جهت تأمين روشنايي استفاده مي‌شود در اين نوع صفحات يك سيم‌پيچ تعبيه شده است كه در صورت عبور جريان حرارت ايجاد شده در سيم‌پيچ صفحات فسفري را روشن مي‌كند نور ايجاد شده توسط اين صفحات ملايمتر و يكنواخت‌تر از نور LEDها مي‌باشد.
* در سري گوشي‌هاي جديد براي نور پس‌زمينه از هر دو گزينه استفاده شده است از LEDها جهت روشنايي زير صفحه كليد و از صفحات فسفري جهت روشنايي زير LCD استفاده شده است.

تست LED

در صورتي كه بوسيلة منبع تغذيه ولتاژي معادل 2 ولت به صورت مستقيم به آن اعمال شود البته مثبت و منفي رعايت شود LED سالم روشن مي‌شود.

LED *ها در مدارات موبايل عموماً به صورت موازي قرار مي‌گيرند در اينصورت پاية علامت‌دار پاية مثبت (آند) مي‌باشد و چنانچه LEDها به صورت سري بسته شده باشند پاية علامت‌دار منفي (كاتد) مي‌باشد.


4-ديود خازني (واريكاپ):
اين نوع ديود به عنوان تنظيم كننده و تثبيت كننده فركانس در مدار آنتن (RF) استفاده مي شود.

5-ديود شاتكي:
اين نوع ديود به عنوان سوئيچ و كليد در مدار آنتن(RF) استفاده مي شود ديود شاتكي در فركانسهاي بالا داراي قدرت سوئيچينگ و كليدزني خوبي است.


* در سيستم سخت افزاري موبايل برخي ديود ها به صورت مجتمع در قالب يك قطعه داراي 3 ، 5 ويا 6 پايه هستند كه به صورت بسته ديودي و آند مشترك استفاده شده اند.

ترانزيستور (Transsistor)

ترازيستور قطعه‌ايست سه پايه كه پايه‌هاي آن بيس (B)، اميتر (E) و كلكتور (C) مي‌باشند.
ترانزيستور در نقشه هاي موبايل با حرف اختصاري Q يا V نمايش داده مي‌شود.

ترانزيستورها دو نوع هستند ترانزيستور منفي ) ( و ترانزيستور مثبت (pnp) البته ترانزيستور منفي كابرد بيشتري دارد در اينحالت جهت تشخيص نوع ترانزيستور چنانچه دو سيم منفي به هم راه بدهد ترانزيستور منفي است و اگر دو سيم مثبت به هم راه بدهد تزانزيستور مثبت است.

شكل ظاهري و تشخيص قطعه:
ترانزيستورها معمولا به رنگ مشكي و داراي سه پايه مي باشند البته بعضي از ترانزيستورها چهار پايه دارند كه در اين حالت پايه چهارم براي دفع نويز و خنك
شدن ترانزيستور مي باشد.


لازم به تذكر است كه اين قطعه را به كمك تست ديود مولتي متر ميتوان از ساير قطعات مشابه تشخيص داد.
ازجمله علل نقص و خرابي ترانزيستورهاي مدار ميتوان: سولفاته و ايجاد امپدانس در مدار ، ولتاژ بالا، لحيم سردي قطعه، رطوبت و آبخوردگي گوشي را نام برد.
ترانزيستورها كاربردهاي مختلفي در مدارات الكترونيكي و سيستم موبايل دارند از جمله به عنوان: سوئيچ كننده ، تقويت كننده ، راه انداز (درايور) ، اختلاف فاز دهنده و ... استفاده مي شوند.
معمولا ترانزيستورهايي كه به عنوان تقويت كننده در مدارات موبايل قرار مي گيرند داخل آي سي هستند و كمتر به عنوان يك قطعه جدا در برد موبايل يافت ميشوند اما به ترانزيستورهايي كه به عنوان سوئيچينگ(كليدزني) و درايور در برد به صورت يك قطعه مجزا استفاده مي شوند زياد برخورد خواهيد كرد مثل: ترانزيستورهاي درايور LED ها و درايور ويبراتور

تست ترانزيستور:

براي تشخيص پايه‌هاي ترانزيستور بايد توجه داشت پاية بيس به عنوان پاية ثابت به دو پاية ديگر هدايت مي‌كند پس پايه‌اي كه به دو پاية ديگر راه بدهد بيس است براي تشخيص اميتر و كلكتور مي‌بايست اهم پاية بيس را نسبت دو پاية ديگر اندازه‌گيري كرد در اينصورت هر پايه كه اهمش بيشتر باشد اميتر است مسلم پايه ديگر كلكتور مي‌باشد. (اهم نمايشي بين 100 تا 950 مي‌باشد)
براي اين منظور مولتي متر را در حالت تست ديود قرار داده يكي از پايه ها را نسبت به دو پايه ديگر تست ميكنيم هركدام از پايه ها نسبت به دو پايه ديگر هدايت كرد و عدد نشان داد آن پايه بيس (B) است واز دو پايه ديگر هر كدام كه نسبت به پايه بيس عدد بيشتري نشان داد اميتر (E) و ديگري كلكتور (C)است.

پاية ثابت: Base رنج بزرگتر: Emiter رنج كوچكتر: Colector
بعد از تشخيص پايه‌ها جهت تست ترانزيستور چنانچه بيس به دو پايه كلكتور و اميتر راه بدهد و نمايش اهم داشته باشد ترانزيستور سالم است در غير اينصورت خراب است و بايد تعويض شود. در تست ترانزيستور چنانچه اهم نمايشي مابين هر 3 پايه يكسان بود آن ترانزيستور نيز معيوب است.

كليد پاور (On / Offkey)

كليد پاور كه وظيفه روشن و خاموش كردن دستگاه را بر عهده دارد داراي چهار پايه مي‌باشد شكل روبرو نمايشي از يك كليد پاور مي‌باشد.



* كليد پاور گوشيهاي موبايل در واقع يك ميكرو سوئيچ است كه به طور مستقيم به آي سي تغذيه وصل شده است ودر حالت فشرده (LOW ACTIVE) فعال ميشود.

تست كليد پاور

جهت تست كليد پاور بايد توجه داشت كه پايه‌هاي آن به صورت ضربدري عمل مي‌كند يعني چنانچه كليد پاور فشرده شود پاية1 به پاية4 راه خواهد داد يا اينكه پاية2 به پاية3 راه خواهد داد. لذا چنانچه از تست بازر مولتي‌متر استفاده شود حال پراپ قرمز بر روي پاية1 و پراپ مشكي بر روي پاية4 قرار گيرد و دكمه پاور فشرده شود بايد صداي بوق شنيده شود. براي پايه‌هاي 2 و 3 نيز به همين منوال است در غير اينصورت كليد پاور معيوب است و مي‌بايست تعويض شود.

بلندگو (Speaker- Earphone)

بلندگو به عنوان يك مبدل (Transduser) در دستگاه‌هاي الكترونيكي مورد استفاده قرار مي‌گيرد بلندگو در دستگاه موبايل به كپسول گوشي نيز معروف است.
كار بلندگو در واقع تبديل سيگنال الكتريكي به سيگنال صوتي مي‌باشد.
بلندگو يا كپسول گوشي در انواع مختلف يافت مي‌شود معمولاً كپسول‌هاي گوشي موجود در موبايل از نوع ديناميكي مي‌باشد و اهمي در حدود 30 الي 150 اهم در گوشي‌هاي مختلف از خود نشان مي‌دهد.
كپسول گوشي از يك سيم‌پيچ ،آهن‌ربا و يك مغزي فلزي تشكيل شده است كه روي آن يك صفحة تلقي شكل نازك (پرده ديافراگم) وجود دارد. در اثر ورود سيگنال به كپسول سيم‌پيچ عمل كرده و ميدان مغناطيسي ايجاد مي‌كند كه موجب لرزش صفحة تلقي روي آن مي‌شود و توليد صدا مي‌كند معمولاً هر چه صفحة تلقي نازكتر باشد صداي توليدي واضح‌تر خواهد بود. در اين حالت چنانچه پردة ديافراگم كپسول گوشي كثيف شده باشد صداي خروجي آن نارسا و نامفهوم خواهد بود.

تست كپسول گوشي (بلندگو)

جهت تست كپسول گوشي (بلندگو) سلكتور مولتي‌متر را بر روي رنج 200 اهم قرار داده در تست اهمي مقدار اهم كپسول گوشي سالم بين 30 الي 150 اهم مي‌باشد در صورتيكه اهمي كمتر از 30 و يا بالاتر از 150 اهم نشان بدهد كپسول گوشي خراب است.
با استفاده از منبع ولتاژ نيز مي‌توان كپسول گوشي را تست كرد در اينحالت چنانچه ولتاژي معادل 5/1 ولت به كپسول گوشي داده شود مي‌بايست صداي خش‌خش در آن شنيده شود.

* اتصال كپسول گوشي به برد اصلي مي‌تواند در انواع مختلف سوكتي كانكتوري به وسيلة كابل فلت و يا دو رشته سيم همراه با قلع‌كاري باشد.
در هر صورت هنگام تعويض و يا عيب‌يابي به درستي اتصال آن به برد اصلي دقت شود در كپسول گوشي قطب مثبت و منفي يعني پلاريتة مثبت و منفي چندان اهميتي ندارد.
• چنانچه صدايي در خروجي نداشتيم يعني دريافت صدا نداشتيم احتمالاً كپسول گوشي دستگاه معيوب است و بايد تعويض شود و چنانچه با تعويض كپسول گوشي مشكل حل نشد به عيب‌يابي آي‌سي صوت بپردازيد (آي‌سي صوت را مقداري حرارت بدهيد.)

ميكروفن (Mic)

ميكروفن نيز به عنوان يك قطعة مبدل سيگنال صوتي را تبديل به سيگنال الكتريكي مي‌كند و در واقع وظيفة ارسال صوت را به داخل دستگاه موبايل دارد.
ميكروفن در بين تعميركاران موبايل به كپسول دهني نيز معروف است.
ميكروفن‌ها در انواع مختلف: كريستالي- خازني و ذغالي موجود مي‌باشند البته ميكروفن بكار رفته در گوشي‌هاي موبايل اغلب از نوع خازني مي‌باشند.
* در نصب ميكروفن بايد به پلاريتة آن توجه كرد.
* اتصال ميكروفن به برد اصلي به چند طريق مي‌تواند باشد مثلاً:
ميكروفن بوسيلة پايه‌هايي كه دارد توسط سيم به برد اصلي لحيم شده باشد يا بوسيله پد به مدار اتصال داشته باشد و يا اينكه اتصال آن توسط كانكتور برقرار باشد.
* در صورتي كه صداي كاربر گوشي منتقل نمي‌شود به خرابي ميكروفن مشكوك شويد و ميكروفن معيوب را با يك ميكروفن سالم مشابه تعويض كنيد تا پي به سالم بودن و درست كار كردن مدار ميكروفن ببريد.

تست ميكروفن

جهت تست ميكروفن (كپسول دهني) مي‌توان با استفاده از مولتي‌متر اهم آن را چك نمود در اين صورت بايد از يك طرف اهم كم و از طرف ديگر اهم زيادي را نشان بدهد. مقدار اهم نمايشي كپسول دهني معمولاً بين 500 اهم الي 3 كيلو اهم مي‌باشد. در صورتيكه كمتر از 500 اهم و يا بيشتر از 3 كيلو اهم باشد قطعه خراب است. البته از تست ديود نيز مي‌توان براي تست ميكروفون استفاده كرد در اين حالت مشابه تست ديود مولتي‌متر را بر روي تست ديود قرار داده از يك طرف بايد نمايش عدد بر روي نمايشگر مولتي‌متر داشته باشيم و از طرف ديگر نبايد نمايش عدد داشته باشيم يعني از يك طرف هدايت كرده و از طرف ديگر هدايت نمي‌كند.

بازر زنگ(Buzzer)

بازر قطعه‌ايست در سيستم موبايل كه زنگ و آلارم گوشي از آن توليد مي‌شود. هنگامي كه تماسي با موبايل برقرار مي‌گردد اين قطعه با تبديل سيگنال الكتريكي به صوتي و ايجاد اصواتي با تُن‌هاي مخصوص (ملودي) كه در منوي دستگاه انتخاب شده است به عنوان زنگ، كاربر گوشي را از برقراري تماس تلفني آگاه مي‌سازد.
ساختمان داخلي بازر از بدنه اصلي- يك آهن رباي ثابت- سيم‌پيچ و يك صفحة ارتعاشي (ديافراگم) تشكيل شده است ساختمان داخلي بازر تقريباً مانند بلندگو مي‌باشد و تفاوت آنها تنها در ضخامت و جنس تلق و تفاوت سيم‌پيچ مي‌باشد.
اكثراً كثيفي يا تاب برداشتن صفحة ارتعاشي (ديافراگم) بازر عاملي در ضعف صداي زنگ خروجي قطعه مي‌شود .
در بعضي گوشي‌ها ي موبايل يك آي‌سي به عنوان درايور همراه قطعه بازر در مداروجود دارد كه بعضاً خرابي اين آي‌سي نيز باعث عدم كاركرد بازر و زنگ نزدن دستگاه مي‌شود.
* در سري گوشي‌هاي جديد همراه با قطعة بازر از يك آي‌سي ملودي جهت سيستم زنگ گوشي استفاده شده است كه اين آي‌سي قابليت ذخيره‌سازي آهنگ‌هايي به صورت پلي فونيك و سمفونيك (ملودي) را دارد. در اين صورت از طريق كامپيوتر نيز مي‌توان به آهنگ‌هاي زنگ آن اضافه نمود.
* در مواقعي نيز مي‌توان از طريق منو عملكرد بازر را قطع كرده و اصطلاحاً در اين حالت تنظيمات دستگاه در موقعيت سكوت Silent قرار مي‌گيرد.
* در يك سري از گوشي‌ها همانند سامسونگ با استفاده از كدهاي مخفي مي‌توان مقدار فركانس بازر زنگ را تغيير داد. كه اين عامل بيشتر در موارديكه با تعويض اين قطعه تأثيري در شدت صداي زنگ پيدا نمي‌شود كاربرد دارد. * در بعضي از گوشي‌ها قطعة بازر همراه با بلندگو (كپسول گوشي) در يك قطعه خلاصه شده است مثل: بعضي از گوشي‌هاي سامسونگ - سوني اريكسون و زيمنس:
* اشكالات بازر زنگ به صورت ضعف صداي زنگ يا عدم كاركرد آن (زنگ نزدن گوشي) مي‌باشد. در صورت مشاهدة ضعف صدا اكثراً اشكال مربوط به كثيفي يا سولفات زدگي بر روي صفحة ارتعاشي يا ايجاد انحناء در آن مي‌باشد.
همچنين در صورتي كه ترانزيستور تقويت كنندة صدا يا آي‌سي درايور بازر دچار مشكل شده باشد نيز بازر عمل نمي‌كند.
* البته قبل از انجام هر عملي از فعال بودن قطعة بازر از داخل منو مطمئن شويد.

تست بازر زنگ

- با استفاده از مولتي‌متر در رنج اهم- اهمتر بايد از هر دو طرف راه‌ بدهد و صداي خش‌خش شنيده شود.
- تست بازر به صورت چك كردن اهم قطعه‌ مي‌باشد در اين صورت چنانچه سلكتور مولتي‌متر را بر روي رنج اهم 200 قرار دهيد مقدار اهم قطعة سالم در حدود 12 اهم مي‌باشد.

ويبراتور (Vibrator)

ويبراتور قطعه‌اي در سيستم موبايل مي‌باشد كه وظيفة آن ايجاد لرزش جهت (آلارم و آگاهي) كاربر گوشي مي‌باشد.
بدين صورت كه وقتي تماس با گوشي برقرار مي‌شود همزمان با به صدا در آمدن بازر زنگ، ويبراتور نيز شروع بكار مي‌كند و بدين طريق صاحب گوشي مورد نظر از تماس مطلع مي‌شود. تقريباً تمامي گوشي‌هاي جديد داراي ويبراتور مي‌باشند.
ساختمان ويبراتور در حالت كلي از يك موتور الكتريكي DC و يك چرخ لنگر (گوي نيم‌دايره فلزي) كه به انتهاي آن متصل است تشكيل شده است.
هنگامي‌كه جريان در موتور ويبره برقرار شود با چرخش محور داخلي ويبراتور، چرخ لنگر نيز مي‌چرخد و ايجاد لرزش در گوشي مي‌كند.
نحوة اتصال ويبراتور به دستگاه معمولاً به دو صورت سوكتي و يا كانكتوري مي‌باشد و در اكثر گوشي‌ها جهت ايجاد لرزش بهتر ويبراتور به شاسي و يا قاب اتصال دارد.
توجه شود بعضاً كه ويبراتور كار نمي‌كند اتصال ويبراتور به دستگاه چك شود. ضمناً در مدارات موبايل يك قطعه به عنوان درايور (راه‌انداز) ويبراتور نيز وجود دارد كه چنانچه خود ويبراتور و اتصالاتش سالم باشد امكان دارد اين قطعه ايراد پيدا كرده باشد.

تست ويبراتور

جهت تست ويبراتور مي‌توان از منبع تغذيه استفاده كرد در اين حالت ولتاژ منبع را بر روي 2 ولت و جريان آنرا بر روي 5/0 آمپر تنظيم كنيد سپس در صورتيكه اين ولتاژ به دو سر پاية ويبراتور اعمال شود چنانچه ويبراتور سالم باشد شروع به لرزش و كار خواهد كرد در غير اينصورت ويبراتور خراب است.
* در يك سري از گوشي‌ها بازر و ويبراتور با هم در گوشي در يك قطعه خلاصه شده است كه در صورت خرابي يكي از آنها بايد هر دو تعويض شود.
* گاهي اوقات كه ويبراتور از كار مي‌افتد مي‌توان با يك سرويس معمولي رفع عيب كرد در اين حالت با اسپري خشك قطعه را شستشو دهيد چنانچه ويبراتور مجدداً بكار نيفتاد بايد تعويض شود.

منبع: سايت اندرويدي ها